Wielki atlas roślin Polski

Pokrój

Krzew lub niewielkie drzewo liściaste z bardzo gęsto ugałęzioną, miotlastą otwartą z góry koroną. Pień niezbyt gruby, przeważnie pochylony i nisko rozgałęziony, często wielokrotny (formy krzewiaste). Korona średnio szeroka, miotlasto wysklepiona, bardzo gęsto ugałęziona, ciernista. Gałęzie mocno zdrewniałe, pokryte cierniami.

 

Kora, pędy

Kora brunatnoszara, płytko spękana na podłużne, często odpadające poletka. Młode pędy cienkie i sztywne, oliwkowozielone, słabo owłosione. Krótkopędy często przekształcone w bardzo ostre ciernie długości 1-2cm. Pąki mieszane, drobne, jajowate do prawie kulistych, zaokrąglone, boczne mniejsze niż wierzchołkowe, odstające od pędu. Łuski brązowoczerwone, ciemno obrzeżone.

 

Liście

Blaszkowate, pojedyncze, wyposażone w bardzo duże przylistki. Blaszka długości 3-6 cm, zmienna w formie, zwykle w ogólnym zarysie szerokojajowata lub rombowata, u nasady klinowata, posiada przeważnie 5 bardzo głęboko powcinanych klap (czasem dochodzących niemal do środkowego nerwu), całobrzega, tylko na wierzchołku klap z kilkoma nieregularnymi ząbkami. Z wierzchu ciemnozielona, błyszcząca i naga, od spodu jaśniejsza, w kątach nerwów lekko owłosiona. Ustawienie skrętoległe na ogonkach.

 

Kwiaty

 Kwiaty obupłciowe, owadopylne i miododajne, zebrane po kilka do kilkunastu sztuk w gęste, baldachowate, wzniesione kwiatostany. Pojedyncze kwiaty o średnicy 8-15mm, białe, z 5-krotnym, podwójnym okwiatem. Pręciki w liczbie 20 w kilku 5-10 członowych okółkach, pylniki różowe lub czerwone, słupek jednoszyjkowy - stąd nazwa gatunku.
Okres kwitnienia:  Maj - czerwiec.

 

 

Owoce

Owoce jabłkowate, kulisto-owalne owocki długości 7-10mm, błyszczącoczerwone, zwisające po kilka sztuk na dość długich szypułkach. Posiadają przeważnie jedną pestkę. Są jadalne i zawierają dużo witaminy C. Owoce pozostają na drzewie długo, często aż do pierwszych mrozów.

 

 

Korzeń

System korzeniowy głęboki i rozległy, wytwarzający odrośla. Korzenie bardzo mocne, jednak wrażliwe na zbijanie ziemi i przesuszenie.

Siedlisko

Pospolity od niżu po góry, głównie jednak na nizinach. Występuje najczęściej w zaroślach śródpolnych, na nieużytkach, przy drogach itp. Gatunek mało wymagający, dobrze przystosowujący się do różnych warunków, preferujący gleby ilaste i gliniaste, zasadowe i umiarkowanie suche oraz obszary o większych średniorocznych opadach, światło- i ciepłolubny, odporny na zanieczyszczenia powietrza. Często sadzony jako roślina ozdobna.

Roślina lecznicza

Działanie: rozkurczające naczynia wieńcowe serca i uspokajające.