Wielki atlas roślin Polski

Pokrój

Nieduże drzewo liściaste o krótkim i krzywym, przeważnie rosochatym pniu oraz bardzo rozłożystej, luźnej i nieregularnej koronie. Stare drzewa przyjmują czasami malownicze kształty w związku z mocno zdeformowanym pniem i szeroką, nieco parasolowatą koroną. Pień krótki i krępy, na niewielkiej wysokości rozgałęziony na konary, zwykle wyraźnie pochylony, niekiedy wielokrotny, dość często rosochaty, pokryty licznymi bulwowatymi naroślami. Korona bardzo szeroka i rozłożysta, luźna, miejscami prześwitująca, nieregularna. Konary dosyć grube, dolne przeważnie łukowato wygięte w górę. Gałęzie proste, cienkie i długie, w górnej części miotlasto wzniesione, nie zwieszają się.

 

Kora, pędy

U młodych drzew oliwkowozielona i gładka, z biegiem czasu staje się szarobrązowa lub jasnobrązowawa, niezbyt głęboko pionowo bruzdowana, często pokryta licznymi bulwowatymi naroślami. Wewnątrz bruzdowatych spękań widoczne są jaśniejsze, pomarańczowobrązowe fragmenty. Młode pędy grube, rozszerzone w węzłach, bardzo charakterystyczne z powodu występującego na ich powierzchni białego, woskowatego, łatwo ścierającego się nalotu, po starciu nalotu bardzo gładkie i błyszczące, wiosną i latem w kolorze zielonego groszku, zimą oliwkowobrązowe. Na pniu występują często liczne i długie pędy odroślowe, niekiedy zebrane w gęste wiązki. Pąki bardzo drobne (wyjątek wśród klonów), szerokojajowate do kulistych, z lekko zaznaczonym wierzchołkiem, pokryte tylko dwiema różowawymi, zimą biało omszonymi łuskami pąkowymi.

Liście

Blaszkowate, nieparzystopierzaste, złożone z 3-5(7) listków, długości całkowitej 10-25 cm. Listki bardzo zmienne w formie, czasami nieregularnie podzielone, przeważnie jednak owalno-lancetowate o zaostrzonym i mocno wyciągniętym wierzchołku, długości 5-10 cm, na brzegu ostro i głęboko, nieregularnie ząbkowane, z góry matowo jasnozielone i nagie, od spodu lekko owłosione, cienkie (przez co nieco zwisające), umieszczone na bardzo krótkich ogonkach (czasami wręcz siedzące) z wyjątkiem listka szczytowego, który ma dłuższy ogonek. Listek szczytowy często dość głęboko wcięty, czasem nawet wyraźnie trójklapowy. Wcięcia na listkach bocznych są zwykle mniejsze, a niekiedy w ogóle nie występują. Nerwy dochodzą do brzegu blaszki. Ustawienie naprzeciwległe na długich, w młodości czerwonawych ogonkach.

Kwiaty

Rozdzielnopłciowe, rozmieszczone dwupiennie (wyjątek wśród klonów), wiatropylne, zebrane w wielokwiatowe, zwisające wiązki. Pojedyncze kwiaty bardzo drobne, nie posiadają płatków korony ani dysku miodnikowego. Kwiaty męskie licznie zebrane w gęste i długie, zwisające wiązki, posiadają ciemnoczerwone pylniki, zwisają na bardzo długich (do 15 cm) i cienkich, nitkowatych, najpierw różowawych, później zielonkawych, owłosionych szypułkach. Kwiaty żeńskie zebrane w grona mniej liczne i krótsze (do 5 cm) niż męskie kwiatostany, zwisające na czerwonawych szypułkach, posiadają słupki z zawiązkami skrzydełek oraz dwoma pierzasto rozpostartymi, długimi, żółtawymi znamionami.
Okres kwitnienia:  Marzec - maj.

 

 

Owoce

Tworzone niezwykle obficie podwójne skrzydlaki. Każdy skrzydlak ma postać płaskiego, podługowatego orzeszka opatrzonego skrzydełkiem. Skrzydełka ustawione pod kątem ostrym, początkowo mają kolor jasnozielonkawy, po dojrzeniu - bladożółty do jasnobrązowego. Skrzydlaki pozostają na drzewie przez całą zimę.

 

Korzeń

System korzeniowy płytki i rozległy, nie tworzy odrośli.

Siedlisko

Sprowadzony z Ameryki Północnej klon jesionolistny był w Europie początkowo uprawiany jako drzewo typowo ozdobne. Ze względu jednak na swoją wyjątkową ekspansywność i tendencję do dziczenia, zdołał przeniknąć poza pierwotne tereny uprawy i skutecznie zadomowił się na wielu innych obszarach. Obecnie drzewo to występuje jako domieszka w lasach różnego typu (głównie liściastych), porasta zadrzewienia śródpolne, brzegi rzek, przydrożne rowy i różnego rodzaju nieużytki, ale także bardzo intensywnie i w niekontrolowany sposób pleni się samoistnie na terenach zurbanizowanych, np. na działkach i w ogrodach, gdzie często jest traktowane jako kłopotliwy chwast. Bardzo odporny na suszę, zanieczyszczenia powietrza oraz mrozy.