Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / JASKRWE / BERBERYSOWATE / MAHONIA /
Mahonia pospolita
(Mahonia aquifolium Nutt.)
Inne nazwy: mahonia ostrolistna, ościał pospolity.
Rozmieszczenie geograficzne
Pochodzi z zachodniej części Ameryki Północnej. Zadomowiona w różnych częściach Europy. W Polsce dosyć popularna roślina ozdobna, sadzona głównie w ogrodach i parkach.
Gatunek obcy. W Polsce uprawiany.
Pokrój
Niewielki, szeroko rozrastający się i dość słabo rozgałęziony krzew liściasty. Osiąga około 1m wysokości i podobną szerokość. Pień wielokrotny. Korona szeroka, nieregularna, słabo rozałęziona.
Kora, pędy
Kora szarobrązowa, długo gładka, później chropowata i lekko podłużnie spękana. Pędy mahonii są bezcierniowe, grubsze i mniej rozgałęzione niż u berberysów. Młode pędy początkowo mają jasnozielony kolor, z czasem stają się żółtawe, a następnie brązowieją. Pąki są drobne, brązowożółtawe.
Liście
Blaszkowate, nieparzystopierzaste, złożone z 5-9 listków, długości całkowitej 10-20 cm. Listki jajowate, na końcu krótko zaostrzone, długości 6-9cm, na brzegu po każdej stronie posiadające 5-15 charakterystycznych, oddalonych od siebie, ostrych kolców. Blaszka skórzasta i sztywna, z góry błyszcząco ciemnozielona, od spodu jasnozielona i matowa, z wyraźnie wystającym nerwem głównym. Ustawienie skrętoległe, na ogonkach. Jesienią przebarwiają się one na jaskrawoczerwony kolor.
Kwiaty
Obupłciowe, owadopylne i miododajne, zebrane na końcach zeszłorocznych pędów w wyprostowane, wąskostożkowate grona długości 6-9 cm. Pojedyncze kwiaty jaskrawo cytrynowożółte, posiadają 6 płatków korony i 9 działek kielicha, pachnące.
Okres kwitnienia: Kwiecień - maj.
Owoce
Niewielkie, kuliste jagody o średnicy 6-8mm, zabarwione na niebiesko i pokryte jasnym, woskowatym nalotem. Są tworzone w dużych ilościach, dzięki czemu gęsto obsypane nimi krzewy prezentują się niezwykle efektownie. Jagody zawierają purpurowoczerwony sok oraz 2-5 dużych, błyszczących, czerwonobrunatnych nasion. Są jadalne (zawierają dużą ilość witaminy C).
Korzeń
System korzeniowy płytki i delikatny.
Siedlisko
Roślina o niewielkich wymaganiach, łatwa w uprawie i dobrze adaptująca się do różnych warunków. Preferuje gleby żyzne i wilgotne, ubogie w wapń, ale radzi sobie także na glebach uboższych, wytrzymuje okresowe susze. Najlepiej rośnie w półcieniu lub w całkowitym zacienieniu. Na stanowiskach naturalnych w Ameryce Północnej mahonia ostrolistna rośnie głównie w ciemnych borach iglastych.