Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / BUKOWCE / ORZECHOWATE / ORZESZNIK /
Orzesznik pięciolistkowy
(Carya ovata Mill.)
Inne nazwy: hikora pięciolistkowa.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje naturalnie w Ameryce Północnej - od prowincji Quebec w Kanadzie po północno-wschodni Meksyk. W Europie jest znany od dawna (1629). W Polsce jest uprawiany w parkach północnej i zachodniej części kraju.
Antropofit zadomowiony.
Pokrój
Drzewo dorastające do 27 m wysokości. Korona jest wąska i wyniosła. Posiada długi pień, z którego wyrastają długie, lekkie i łukowato wygięte gałęzie. Bardzo łamliwy podczas porywistych wiatrów bądź burz.
Kora, pędy
Kora ma barwę jasnoszarą. Łuszcząca się wąskimi pasmami, które odstają od pnia. Przypuszcza się, że ma do służyć odstraszaniu wiewiórek, które żywią się owocami tego gatunku. Pędy są grube, często aksamitne. Przy pąkach zazwyczaj występuje czerwono-brązowy kutner. Pąki p.okryte są czarnymi łuskami. Pąk szczytowy jest gruby. Ma około 15 mm grubości. Ma barwę zielono-brązową bądź matowozłotą. Czasami bywa jedwabiście omszony.
Liście
Liście nieparzystopierzaste składające się z 5 (bardzo rzadko z 7) listków. Szczytowy listek jest największy i może osiągać nawet do 30 cm długości. Listki są eliptyczne lub odwrotnie jajowate, piłkowane. Listki są grube i często tłuste. Ogonek liściowy jest sztywny i jest zwykle owłosiony tylko u nasady. Są prawie nagie, choć rudawe owłosienie może się pojawiać na brzegach liści. Jesienią przebarwiają się na złotożółty kolor.
Kwiaty
Drobne, rozdzielnopłciowe. Kwiaty męskie zebrane w kotki, kwiaty żeńskie po kilka w kłosy na szczytach pędów.
Okres kwitnienia:
Owoce
Kuliste do 6 cm średnicy, w grubej okrywie, pękającej i odpadającej po dojrzeniu. Orzech jest wyraźnie żebrowany i posiada cienką, białą skorupkę. Dość smaczny, jadalny.
Siedlisko
Rośnie w dolinach rzek, na zboczach, na równinach, na żyznych, dostatecznie wilgotnych glebach. Wchodzi w skład wielogatunkowych lasów liściastych. Jest wytrzymały na mrozy.