Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / MALPIGIOWCE / WIERZBOWATE / Topola
Topola osika
(Populus tremula L.)
Rozmieszczenie geograficzne
Szeroko rozprzestrzeniony gatunek euro-azjatycki. Występuje w północnej Afryce, całej Europie . oraz w Azji Wschodniej. W Polsce jest pospolita na całym obszarze.
Gatunek rodzimy.
Pokrój
Drzewo o wysokości do 30 m. W pierśnicy osiąga około 1 m. Posiada smukły pokrój. Jest to drzewo szybko rosnące, lecz krótkowieczne. Pień wysoki, prosty, zaznacza się niemal do wierzchołka.
Kora, pędy
Kora początkowo jasna, kremowa i gładka z małymi czarnymi romboidalnymi przetchlinkami. W starszym wieku ciemnoszara i spękana w dolnej części. Pędy skrócone liczne i wyraźne. Pączki stożkowate i ostro zakończone, lśniące (jakby lakierowane), ciemne, brunatne i nieco lepkie. Młode gałązki są nagie, brunatne i połyskujące.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście są prawie okrągłe. Mają długość do 10 cm. Są grubo i nierówno ząbkowane. Młode listki są pokryte szarym kutnerem, jednak wcześnie stają się nagie. Ogonek liściowy bocznie spłaszczony, wiotki i dłuższy od blaszki, dzięki czemu liście szeleszczą pod wpływem nawet niewielkiego wiatru. Liście na pędach odroślowych mają inny kształt; są sercowate, drobno piłkowane i zwykle większe.
Kwiaty
Roślina dwupienna - na jednym drzewie występują tylko kwiaty jednej płci -albo męskie, albo żeńskie. Zebrane są w kotki. Kotki męskie mają długość 5-8 cm, a ich kwiaty mają po 8-15 pręcików o purpurowych pylnikach. Ich ciemnobrązowe przysadki są głęboko palczasto wrębne i mają długie srebrzyste włoski. Kotki żeńskie w czasie kwitnienia mają długość 4-6 cm, w czasie owocowania wydłużają się do 8-12 cm. Słupki o dwóch karminowoczerwonych lub różowych znamionach, podzielonych na szerokie klapy.
Okres kwitnienia: marzec - kwiecień.
Korzeń
Korzeń palowy występuje tylko na młodych okazach, potem zanika. U starszych drzew system korzeniowy składa się z grubych korzeni bocznych wrastających zarówno w głąb gleby, jak i rozrastających się powierzchniowo.
Owoce
Torebka. Nasiona zaopatrzone w długi, biały puch.
Siedlisko
Rośnie w lasach i zaroślach na niżu i w górach. Swoim pionowym zasięgiem sięga wyżej niż buk.