Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / RÓŻOWCE / WIĄZOWATE / Wiąz
Wiąz pospolity
(Ulmus minor Mill.)
Inne nazwy: wiąz polny.
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzime obszary jego występowania to: Europa, Azja Zachodnia i Kaukaz, Afryka Północna (Algeria, Maroko, Tunezja) i Wyspy Kanaryjskie.
Gatunek rodzimy.
Pokrój
Drzewo zrzucające liście na zimę, o wysokości do około 30 metrów. Korona wielopostaciowa - u formy typowej zwykle wysoko sklepiona, ale przy tym wąska. Konary stosunkowo krótkie, mocne, odstające prawie poziomo. Gałęzie na nich raczej niejednolite; boczne niekiedy przygięte i wiszące.
Kora, pędy
Kora brunatno szara, z długimi dość głębokimi bruzdami i wygrabionymi listwami. Pędy cienkie, gładkie, lekko błyszczące, brunatno czerwone lub ciemnoczerwone.
Liście
Pączki owalne, spiczaste i tylko na szczycie nieco owłosione, poza tym błyszczące, czerwonobrunatne. Liście o długości 6-10 cm i szerokości 5-8 cm, przybierają rozmaite, zmienne kształty, choć przeważnie są odwrotnie jajowate lub podłużne, z wydłużonym wąskim wierzchołkiem i uderzająco skośną, asymetryczną nasadą liścia. Brzeg liścia jest niewyraźnie podwójnie piłkowany albo karbowany, z małymi, skierowanymi ku szczytowi ząbkami. Górna powierzchnia liścia zwykle błyszcząca i ciemnozielona, a dolna - jaśniejsza i z wyraźnymi, pęczkami aksamitnych włosków w kątach większych nerwów, a poza tym naga. W odróżnieniu od wiązu szypułkowego, nerwy wiązu polnego są rozwidlone w obu częściach blaszki (najwyraźniej w środkowym obszarze).
Kwiaty
Zebrane w gęste pęczki, na króciutkich szypułkach. Pręcików 4-5 z rudymi pylnikami, znamiona białe.
Okres kwitnienia: Marzec - kwiecień.
Owoce
Odwrotnie jajowate lub podłużne skrzydlaki; orzeszek wyraźnie powyżej środka.
Siedlisko
Lasy, brzegi rzek, aluwia. Jest gatunkiem ciepłolubnym. Występuje na całym niżu, w górach Europy sięga do 500 m n.p.m.