Wielki atlas roślin Polski     

wersja 01/2014


strona główna >> ogrodowepowrót

Rącznik pospolity

(Ricinus communis)

Gatunek obcy. W Polsce uprawiany.

 

rącznik

 

RODZINA: Wilczomleczowate


WYSTĘPOWANIE: Pochodzi prawdopodobnie z północno-wschodniej Afryki i Bliskiego Wschodu. Szeroko rozpowszechniony na całym świecie jako roślina uprawna.


OPIS: Pokrój zmienny, uzależniony od warunków klimatycznych. W odpowiednich warunkach osiąga do 4 m wysokości. Pedy w dolnej części

drewnieją. Łodyga dęta w międzywęźlach, u roślin jednorocznych, o zmiennym kolorze od zielonego do czerwonego, po ciemnopurpurowy

(podobnie jak liście), zależnie od podgatunku. Liście długoogonkowe, osadzone na łodydze skrętolegle, dłoniasto klapowane, przypominają

kształtem liście kasztanowca, ząbkowane. Roślina jednopienna. Kwiaty zebrane w grono, osadzone grupami na osi kwiatostanu. Rozdzielnopłciowe,

o pięciodziałkowym okwiecie, najczęściej wiatropylne, męskie skupione w dolnej części kwiatostanu, zredukowane są do pojedynczych, ale rozgałęzionych pręcików. Kwiaty słupkowe zebrane w górnej części kwiatostanu, z 3-5 dzielnym okwiatem, słupek trójkomorową zalążnią, z trzema rozwidlonymi i piórkowatymi znamionami. Owoce - brodawkowatokolczaste, trójkomorowe torebki nasienne.

 

SIEDLISKO: W Polsce uprawiany jako roślina jednoroczna. Roślina uprawiana na całym świecie w celach ozdobnych, głównie ze względu na ładny pokrój, duże i zdrowo wyglądające liście, bujny wzrost oraz ładne owoce. Jej uprawa jest jednak niebezpieczna ze względu na silnie trujące właściwości.


UWAGI: Rącznik pospolity zwyczajowo nazywany jest także kleszczowiną pospolitą lub rycynusem.


ROŚLINA TRUJĄCA: Należy do silnie trujących. Jej nasiona zawierają rycynę śmiertelną dla człowieka w dawce powyżej 0,2 g - ilości zawartej w trzech nasionach rącznika.


ROŚLINA LECZNICZA: Olej rycynowy stosowany w medycynie, w przeciwieństwie do technicznego otrzymuje się tylko przez tłoczenie

na zimno. Działa on drażniąco na błonę śluzową jelita cienkiego, pobudzając jego perystaltykę i dlatego działa rozwalniająco i przeczyszczająco.

Olej rycynowy będący składnikiem maści i past jest środkiem leczniczym przy leczeniu wrzodów skóry, oparzeń, leiszmaniozy

skórnej, chorób pochwy i szyjki macicy oraz okulistyce, przy złuszczającym zapaleniu powiek rogówki.



Kris1304©2014