Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / RÓŻOWCE / RÓŻOWATE / Czeremcha /
Czeremcha amerykańska
(Padus serotina Borkh.)
Inne nazwy: czeremcha późna.
Rozmieszczenie geograficzne
Pochodzi z Ameryki Północnej. Introdukowano ją w okolicach XIX wieku. Obecnie występuje już na całym obszarze Polski. Czeremcha amerykańska zaliczana jest do gatunków inwazyjnych - niebezpiecznych dla rodzimej flory i jako taka powinna być usuwana z obszarów chronionych.
Antropofit zadomowiony.
Pokrój
W optymalnych warunkach drzewo osiągające do 30 m wysokości i pniu o średnicy do 1,5 m. Korona u silnie rosnących okazów drzewiastych jest wąsko podługowata, z bocznymi konarami krótkimi i rozpostartymi poziomo. Im bliżej do północnej granicy zasięgu tym drzewa są niższe, a na samej granicy często gatunek ten ma pokrój krzewiasty. W warunkach Europy Środkowej czeremcha amerykańska ma znacznie mniejsze rozmiary niż w swej ojczyźnie. 70-letnie drzewa osiągają zwykle ok. 20 m wysokości, pnie często mają krzywe.
Kora, pędy
Kora jest początkowo gładka i ciemna, z wiekiem jest lekko spękana i łuszczy się. Ma barwę ciemnoczerwono-brązową. Młode pędy są cienkie, ale dość sztywne, początkowo jasnozielone lub brązowe, szybko ciemnieją nabierając też czerwonawego odcienia. W pierwszym roku drobne przetchlinki są jasne, w drugim stają się żywo czerwone.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście owalne do szeroko lancetowatych, na końcu stopniowo lub nagle zaostrzone, u nasady klinowato zbiegające. Brzeg karbowano-piłkowany z ciemnoczerwonym gruczołkiem u nasady każdego ząbka. Blaszka liściowa nieco skórzasta, z wierzchu ciemnozielona i błyszcząca, od spodu jaśniejsza. Występuje co najmniej 15 par nerwów bocznych. Liście odmiany typowej osiągają od 5 do 15 cm długości i od 2,5 do 4 cm szerokości. Jesienią liście przebarwiają się na intensywnie żółty kolor. Ogonek liściowy cienki, osiąga od 12 do 20 mm długości.
Kwiaty
Kwiaty wyrastają skupione w rozpostartych lub wznoszących się gronach o długości 12-15 cm. Kwiaty mają ok. 6 mm średnicy i osadzone są na nagich lub owłosionych szypułkach, z szybko opadającą, drobną przysadką u nasady. Kubeczkowate dno kwiatowe z krótkimi, zaostrzonymi działkami kielicha jest nagie lub omszone. Działki są odgięte podczas kwitnienia. Płatki są szeroko owalne w kolorze białym.
Okres kwitnienia: Maj - czerwiec.
Owoce
Kuliste, błyszczące, pestkowce o średnicy od 0,8 do 1,3 cm. Podczas dojrzewania są czerwone i stają się coraz ciemniejsze, aż w stanie dojrzałym mają kolor niemal czarny. Skórkę mają cienką, miąższ bardzo soczysty o przyjemnym smaku. Pestka owalna, cienkościenna o długości do 1,2 cm, nieco zaostrzona na końcu.
Korzeń
System korzeniowy jest raczej płytki.
Siedlisko
Czeremcha amerykańska jest rośliną umiarkowanie światłożądną i najszybciej rośnie w miejscach dobrze nasłonecznionych. Odmiana typowa rozsiewa się i rośnie także na skrajnie suchych, piaszczystych siedliskach. W obszarach silnej inwazji w Europie Środkowej uważana jest za "chwast leśny" utrudniający rozwój i wypierający inne gatunki.