Wielki atlas roślin Polski

Pokrój

Wysokie i okazałe drzewo liściaste o grubym, strzałowym pniu i nieregularnie zbudowanej, luźnej koronie. Pokrój osobników męskich jest zwykle bardziej strzelisty, nieco zbliżony do drzew iglastych, z wyraźnie widoczną strzałą, osobniki żeńskie natomiast przeważnie bardziej przypominają drzewa liściaste. Pień gruby, prosty i regularnie zwężający się ku górze (strzałowy), widoczny zwykle do samego wiechchołka lub wysoko rozwidlony, przeważnie pojedynczy, niekiedy posiada zwężające się stopniowo w górę żebra.

 

Kora, pędy

Korona u młodych drzew smukła, wąskostożkowata, potem szersza, nieregularna, o luźnych, stosunkowo nielicznych rozgałęzieniach. Konary dość grube, często bardzo długie, ukośnie wzniesione. Gałęzie dość sztywne i grube. Gałązki zróżnicowane na dość cienkie, żółtawopopielate długopędy oraz gęsto rozmieszczone na nich grube i ciemne krótkopędy. Krótkopędy te mają postać charakterystycznych wałeczków długości do 4 cm; są one pozostałościami po opadłych łuskach i liściach. Pąki brązowawe, bardzo małe, na krótkopędach szerokostożkowate, zaokrąglone, boczne nieco mniejsze od wierzchołkowych, odstające, na długopędach szpiczastojajowate.

Liście

Liście są skrętoległe na długopędach, blaszka liściowa klapowana, na krótkopędach są gęsto skupione i ułożone okółkowo po 5-8, a blaszka liściowa jest wachlarzowata. Kształt szerokowachlarzowaty, blaszka skórzasta, twarda, zielona, aparaty szparkowe jak u okrytozalążkowych na spodniej stronie liści, o unerwieniu widlastym, rozgałęziającym się dychotomicznie, jesienią przebarwiają się na kolor jaskrawożółty. Liście posiadają wcięcie na wierzchołku jeśli wyrastają z długopędów, natomiast te na krótkopędach wcięcia nie posiadają.

Kwiaty

Rozdzielnopłciowe, rozmieszczone dwupiennie, wiatropylne, osadzone zawsze na krótkopędach. Kwiaty męskie zebrane w wyrastające na krótkopędach kotkowate, mocno pylące kwiatostany. Kotki zwisające w grupach po 2-5 sztuk, walcowate, długości zaledwie 2-3 cm, bladożółtawe. Kwiaty żeńskie zebrane po 2-3 sztuk na szypułkach wyrastających wraz z liśćmi na krótkopędach, posiadają dwa wolne, kuliste, żółtawozielone zalążki osadzone na maczugowato zgrubiałym końcu szypułki.
Okres kwitnienia:  Kwiecień - maj.

Owoce

Nasiona są żółte, na długiej szypule, otoczone mięsistą osnówką. Przypominają śliwkę o średnicy około 2,5-3 cm (Uwaga: nie należy ich mylić z owocami - nagonasienne nie wytwarzają owoców). Osnówki maja nieprzyjemny zapach zjełczałego masła.

Korzeń

Drzewo wytwarzające głęboki, palowy system korzeniowy. Na pniu i konarach miłorzębu wyrastają czasami tzw. korzenie powietrzne - przypominające stalaktyty i mające budowę anatomiczną pędu nieulistnione wyrośla, które przy zetknięciu z ziemią zakorzeniają się. Czasami odrywają się one i powstają z nich nowe drzewa.

Siedlisko

Jest rośliną światłolubną, nie znosi stanowisk ocienionych, na których zamiera. Bardzo dobrze wytrzymuje bardzo małe napowietrzenie gleby. Świetnie znosi zasolenie. Jest bardzo odporny na suszę glebową. Źle rośnie na glebach piaszczystych i na takich, na których jest wysokie lustro wody. W Polsce gatunek dosyć często spotykany w parkach i ogrodach jako drzewo ozdobne.

Roślina lecznicza

Zawiera flawonoidy glikozydowe i terpeny. Działania leczniczego nie udało się potwierdzić w badaniach klinicznych.